tegen de bestaande hoofddoekverboden op de werkvloer

Onze grondwet garandeert de vrijheid van levensbeschouwingen. Discriminatie omwille van levensbeschouwelijke tekens zijn verboden door de wet. Wij verwerpen de verboden op levensbeschouwelijke tekens die de gelijke toegang verhinderen van vrouwen én mannen tot de werkvloer, het onderwijs en zelfs tot openbare plaatsen.

Wat is het probleem met de hoofddoekverboden?

(Onderstaande tekst werd in 2018 geschreven door BOEH. Klik onderaan voor meer info.)

Het hoofddoekenverbod binnen het onderwijs, overheid en op de arbeidsmarkt is in essentie een schending van het recht op godsdienstvrijheid, met in het bijzonder verregaande gevolgen voor de rechten en vrijheden van vrouwen: hun keuzevrijheid, hun recht op onderwijs, hun recht op werk, hun levenskwaliteit. BOEH! heeft als feministische actiegroep van bij het begin de verwevenheid van die twee aspecten ter harte genomen: geen beslissingsvrijheid zonder beslissingsrecht.

Arbeidsmarkt

Die inmenging speelt zich ook af op de arbeidsmarkt waar vrouwen onderworpen zijn aan de willekeur van werkgevers . Zij bepalen namelijk of een vrouw gebruik mag maken van haar zelfbeschikkingsrecht. Voor vrouwen is het de zoveelste drempel ( naast oa glazen plafond, loonkloof, seksime op werk, ….) die tevens hun financiële onafhankelijkheid in het gedrang brengt.

Wat is de oplossing voor de hoofddoekverboden?

Laat vrouwen zelf de inzet van de strijd bepalen

Als feministisch en activistisch collectief Baas over eigen hoofd (Boeh) – opgericht in 2007 naar aanleiding van het hoofddoekenverbod voor loketbedienden te Stad Antwerpen- staan we voor het zelfbeschikkingsrecht van vrouwen en de godsdienstvrijheid zoals omschreven in het Europees mensenrechtenverdrag.

“Hoofddoek, de vrouw beslist”, was en is onze feministische invalshoek. Zoals zoveel feministische kwesties is dat een blijvend punt van debat.

In december 2017 hield Boeh een viering ter ere van ons 10-jarig bestaan. Meer dan ooit werd duidelijk hoe hard de strijd afgelopen jaren was, maar tevens verbindend met andere actoren in het veld. Na een heleboel acties, beleidsgesprekken, vergaderingen , mediadebatten en andere waren we genoodzaakt de juridische weg te bewandelen wat betreft het hoofddoekenverbod binnen het onderwijs .

Na een jarenlange moeizame juridische strijd tegen het algemeen hoofddoekenverbod (vermomd als een algemeen verbod op uiterlijke levensbeschouwelijke tekens) binnen het Gemeenschapsonderwijs (GO!) hebben wij als BOEH! in samenwerking met een breed platform van middenveldorganisaties een eerste maal gelijk gekregen toen een uitspraak van de Raad van State het verbod vernietigde op een Dendermondse school. Nadien volgden tevens gunstige uitspraken in Sint-Truiden en Maasmechelen. Steeds weer oordeelden de rechters dat zulke inmenging in de godsdienstvrijheid onverantwoord was in een democratische rechtstaat.

Dat anderen beperkingen opleggen aan vrouwen, hetzij een gebod hetzij een verbod, is allesbehalve emancipatorisch . Integendeel men blijft vrouwen onderdrukken vanuit de gedachte dat men ze kan bevrijden. Nogal contradictorisch!

Fundamentele mensenrechten beschermen is een opdracht voor iedereen!

Het gaat hier over fundamentele mensenrechten, Daarover moet ook het publieke debat gaan. Steeds weer merken we de nood om constructieve gesprekken aan te gaan rond diversiteit in onze samenleving en hoe we het pluralisme vorm kunnen geven. Maar ook hoe we weerwerk moeten bieden tegen allerlei vooroordelen en angst die bij mensen speelt. Vooral als deze zich concentreert rond islam en de vermeende vrouwenonderdrukking waar islam het patent op zou hebben. Als vrouwen en democraten willen we ons liever toespitsen op wat vrouwen hierover te zeggen hebben en hen de insteek van de strijd te laten bepalen.

Wat kan de federale overheid doen voor de hoofddoekverboden?

Inclusieve neutraliteit houdt in dat het recht op godsdienstvrijheid voor alle werknemers – inclusief werknemers die in contact staan met klanten – gegarandeerd wordt. Ambtenaren mogen religieuze of levensbeschouwelijke tekens dragen wanneer zij in functie zijn, zoals in Groot-Brittannië het geval is ; tegelijk wordt van de ambtenaren verwacht dat ze elke collega of burger op een gelijkwaardige manier behandelen, onafhankelijk van hun (eigen) religieuze of levensbeschouwelijke overtuiging. (Elf voorstellen voor een interfederaal actieplan tegen racisme)

Wat kan de Vlaamse overheid doen voor de hoofddoekverboden?

Wat kan de lokale overheid doen voor de hoofddoekverboden?

Welke organisaties zijn bezig rond de hoofddoekverboden?

Boeh
Karamah

Supplementaire info over het standpunt van de Coalitie voor een interfederaal actieplan tegen racisme

In de private sector is mystery shopping en calling om de klantvriendelijkheid, neutraliteit en kwaliteit van dienstverlening te meten, al jaren ingeburgerd, zowel voor de organisatie als geheel als ten aanzien van werknemers. Overheden dienen van deze technieken gebruik te maken om de neutraliteit van hun dienstverlening te monitoren. Deze informatie kan worden gebruikt om het eigen personeel bij te scholen maar ook om eventuele tuchtsancties te treffen bij overtredingen. Er bestaan dus middelen die passender zijn om het hoger beschreven doel te bereiken zonder dat ze een inperking moeten inhouden van grondwettelijke vrijheden. Overheden dienen op deze middelen in te zetten.
Indien voor bepaalde functies of diensten toch een beperking werd of wordt ingevoerd op het dragen van religieuze of levensbeschouwelijke tekens, dient een onafhankelijke instantie deze aan een antidiscriminatietoets te onderwerpen. Deze antidiscriminatietoets gaat na of de maatregel redelijk, proportioneel en noodzakelijk is om een legitiem doel te bereiken.
De overheden dienen rekening te houden met hun voorbeeldfunctie. De Coalitie voor een interfederaal actieplan tegen racisme vraagt daarom een evaluatie, door een onafhankelijke instantie, van bestaande neutraliteitsclausules in de arbeidsreglementen van de openbare diensten.
De verschillende ministers stimuleren de profit, social profit en non-profit sectoren, inclusief het onderwijs (secundaire scholen, hogescholen en universiteiten), om met betrekking tot levensbeschouwelijke en religieuze tekens inclusief te werk te gaan.

Meer info: hier